Remon Rooij nieuwe voorzitter 4TU.CEE
Dubbelinterview voorzitter Remon Rooij & oud-voorzitter Perry den Brok
Per 1 juli 2023 zal Remon Rooij (TUD) de positie van voorzitter van 4TU.CEE - het 4TU Centre for Engineering Education- overnemen van Perry den Brok (WUR). 4TU sprak Remon en Perry tijdens een warme zomermiddag op de faculteit Bouwkunde over de toekomstplannen van dit centre maar ook over de oprichting, waar Perry een van de initiatiefnemers van was.
Perry we beginnen met jou. Kun je heel kort uitleggen wat 4TU.CEE doet?
Het 4TU.CEE is in 2014 opgericht om innovaties en onderzoek binnen het ingenieursonderwijs te verbeteren. Dat doen we door kennis over onderwijs(vernieuwingen) te verzamelen, te ontwikkelen en deze kennis en expertise zo breed mogelijk te verspreiden, ook internationaal.
Wat was de aanleiding voor de oprichting?
Perry: In 2009 begonnen de eerste gesprekken over dit samenwerkingsinitiatief al. De aanleiding was het Sectorplan Bètatechniek waarin werd geconstateerd dat het rendement van de techniekopleidingen te laag was. De instroom was laag en er was een relatief beperkte focus op wat voor soort studenten we afleverden na hun afstuderen. Verder waren er in termen van didactiek ook veel ontwikkelingen gaande. De manier van onderwijs geven was toen nog erg klassiek met het zwaartepunt op hoorcolleges.
Er was vanuit de toen nog drie TU’s – Delft, Twente en Eindhoven - heel erg de behoefte een vuist te maken en een centre op te richten dat de onderwijskant aan ging pakken. Ondertussen veranderde de situatie met een groei aan studenten – ook internationaal - en was er een groter wordende invloed van ICT op het onderwijs. Tijd om er nu echt werk van te maken! Uiteindelijk werd 4TU.CEE in 2014 opgericht op initiatief van mij (destijds nog vanuit TU/e), Aldert Kamp (TUD), Jan van der Veen (UT) met actieve medewerking van Linda Baljeu en IJsbrand Haagsma vanuit de 4TU.Federatie. Vervolgens kregen we er in 2018 nog vertegenwoordiging vanuit de WUR bij.
Waar ben je het meest trots op?
Ja op heel veel! Als we het over concrete producten hebben, dan is dat de Innovation Map die inmiddels 288 verschillende onderwijsinnovaties bevat met daarbinnen tools, onderzoek en praktijkervaringen . En onze website die op 25.000 tot 30.000 bezoekers per jaar kan rekenen, waarbij veel bezoekers ook van buiten de vier TU’s komen.
Maar ook ben ik heel trots op het Teaching Career Framework dat we in samenwerking met Ruth Graham en meerdere Nederlandse universiteiten hebben ontwikkeld om de onderwijsprestaties van academici beter meetbaar te maken en betekenisvol te laten zijn bij hun persoonlijke ontwikkeling en promotie.
Remon vult aan: Wat ik in dit kader ook mooi vind om te noemen, is hoe het centre de afgelopen jaren steeds zichtbaarder geworden is. Een mooi voorbeeld is een onderwijs-innovatie initiatief van Professor Hans Wamelink op het gebied van ondernemerschap in de gebouwde omgeving dat van ons ondersteuning kreeg. Wamelink vond het een enorme eer dat zijn project financiering van het CEE had gekregen. Ondersteuning krijgen vanuit CEE voelt dan als het ontvangen van een kwaliteitscertificaat in ingenieursonderwijs!
Ja Remon, om op jou door te gaan, je bent geen onbekende voor 4TU.CEE
Dat klopt! Ik loop al sinds 2020 mee binnen 4TU.CEE als een van de bestuursleden die de TU Delft vertegenwoordigt. Mijn aantreden als voorzitter in dit jaar is qua moment wel handig aangezien het strategisch plan van 4TU.CEE nog tot en met 2025 loopt. Dan heb ik nog even de tijd om het huidig beleid van dichtbij te ervaren, voordat ik aan de slag ga met het uitstippelen van de volgende periode van vier jaar met deels nieuwe prioriteiten.
Hoe kwam je bij 4TU.CEE terecht?
Remon: De onderwijskant past mij goed en ik ben daar langzaam vanuit mijn eigen bouwkundige vakgebied in gegroeid. Het begon met het meedenken over onderwijsvernieuwingen binnen Bouwkunde: vakken, minoren, afstuderen en later als verantwoordelijke van de bacheropleiding Bouwkunde en de ontwerper van de nieuwe TUD-WUR masteropleiding MADE. Daarbij vind ik het heel leuk om de onderwijskundige kennis en theorie toe te passen in de dagelijkse praktijk van lesgeven. Aan de TU’s wordt er in de meeste gevallen les gegeven door ingenieurs en die zijn van huis uit vaak niet of beperkt onderwijskundig geschoold. Ik pleit ervoor om hen te ondersteunen en inspireren hetzelfde te doen. De onderwijskwaliteit gaat daarmee omhoog en dat gun je elke student!
Je hebt het 4TU.CEE vanuit je bestuursrol dus al een tijdje kunnen meemaken. Wat valt je op?
Remon: Dat - naast dat het centre mooie resultaten voortbrengt - er ook een heel kundig team achter schuilt. Ik ervaar een oprechte belangstelling voor elkaars expertises. We hebben allemaal dezelfde drive om te werken aan goede, onderbouwde onderwijsinnovaties – van de ontwikkeling tot de disseminatie ervan. Ook is er veel ruimte voor kennisuitwisseling. We ontmoeten elkaar als board member regelmatig, maar er is ook veel uitwisseling tussen docenten, onderwijsadviseurs, onderwijsonderzoekers, postdocs en PhD’s via de seminars en webinars die we organiseren.
Perry, Remon gaat vanaf juli het stokje van je overnemen, heb je adviezen voor hem?
Ja zeker, dat hij als voorzitter zijn eigen stijl moet zoeken. Breng een balans aan tussen vernieuwen en consolideren wat je al hebt. Dat betekent dat je niet te veel nieuwe thema’s tegelijk moet starten, en je moet zorgen dat het verhaal achter de thema’s goed is. Zo zijn we destijds gekomen op de concepten Ingenieur van de Toekomst, Ingenieursonderwijs van de toekomst en de Docent van de Toekomst waar we onze hoofddoelen en hoofddoelgroepen heel mooi in kwijt konden. De laatste jaren richten we ons ook steeds meer op het management van faculteiten/instellingen.
Wat is de toegevoegde waarde van een samenwerkingsverband als 4TU.CEE?
Perry: Dat je op het niveau van kennis elkaar kunt aanvullen en jezelf veel sneller kunt ontwikkelen. Neem bijvoorbeeld Challenged Based Learning. Docenten van al onze vier technische universiteiten zijn er mee bezig en ook studenten worden bij de visievorming erover betrokken, je hebt massa en daardoor ontwikkelen dit soort concepten zich niet alleen sneller, maar het maakt ze ook steviger.
Wat wil 4TU.CEE de komende 2 jaar bereiken?
Remon: Bij de vorderingen op het al genoemde Challenged Based Learning, wordt de ‘innerlijke ingenieur’ steeds belangrijker. Los van de inhoudelijke en technische vaardigheden, heeft hij of zij ook vaardigheden voor persoonlijke weerbaarheid en mentale vitaliteit?
Onze samenleving wordt complexer als je kijkt naar de uitdagingen die ons te wachten staan. De ingenieur van morgen is niet alleen de aanjager van nieuwe technologieën maar juist ook van verandering van de systemen erachter. Dat type transitiedenken vraagt veel van hem of haar persoonlijk en het onderwijs moet daar op in spelen.
Een laatste wens?
Remon: Dat de tools en frames die er door de vier TU’s allemaal zijn ontwikkeld niet in een la blijven liggen, maar ook echt op de vloer gebruikt gaan worden. Dat vragen we ook al aan onze projectleiders: laat zien hoe jouw project onze leer- en doceeromgevingen beïnvloeden. Door de praktische kant van het onderwijs serieus te nemen, kan de innovatie ook echt gaan plaatsvinden en kunnen we onze onderwijskwaliteit verder omhoog brengen en de ingenieurs afleveren die onze samenleving zo hard nodig heeft!
Perry den Brok (1973) is hoogleraar Onderwijs en Leerwetenschappen aan Wageningen University and Research. Hij was tussen september 2018 en juli 2023 voorzitter van het 4TU Centre for Engineering Education, het onderwijscentrum van de 4TU-Federatie. Perry studeerde onderwijswetenschappen aan de Radboud Universiteit en promoveerde in 2001 aan de Universiteit Utrecht. Hij werd in 2010 hoogleraar Educational Sciences for Science Education aan de TU Eindhoven, was tussen september 2013 en oktober 2017 lokaal leider voor 4TU.CEE en maakte in 2017 de overstap naar Wageningen.
Remon Rooij (1973) is associate professor bij de faculteit Bouwkunde aan de TU Delft. Remon heeft een interdisciplinaire achtergrond: een doctoraat in Ruimtelijke Planning , een ingenieursopleiding in Urbanism en Real Estate & Construction Management. Remon is alumnus van de leergang Onderwijskundig Leiderschap. Naast zijn werk aan de TU Delft, is hij jaren lang topsporttrainer/coach turnen heren geweest bij een van de nationale centra. Hij heeft intensief bijgedragen aan de opleiding van olympiërs en een groot aantal nationale kampioenen binnen verschillende leeftijdsgroepen.