Part of the
4TU.
Built Environment
TU DelftTU EindhovenUniversity of TwenteWageningen University
4TU.
Built Environment
Close

4TU.Federation

+31(0)6 48 27 55 61

secretaris@4tu.nl

Website: 4TU.nl

‘Eén gemeenschappelijke aanpak is nodig om innovatie doelmatiger te maken’

Tuesday, 23 November 2021
Prof. dr. Henk Visscher is hoogleraar Woningkwaliteit en Procesinnovatie aan de TU Delft, voorzitter van het Urban Energy Institute en van het Bouw en Techniek Innovatiecentrum (BTIC).

Om tot een doelmatige innovatie in de bouwsector te komen, is een gemeenschappelijke aanpak met centrale sturing nodig. Henk Visscher, hoogleraar woningkwaliteit en procesinnovatie aan de TU Delft, startte daarom samen met collega’s van TNO en de bouwbranches het Bouw en Techniek Innovatiecentrum (BTIC). Visscher vertegenwoordigde vanuit zijn rol voor 4TU.Bouw de belangen van de vier technische universiteiten. Nu, zo’n 4 jaar later, krijgt het BTIC een formele rol in de innovatieketen. Voor Henk is het tijd voor een volgende uitdaging.


Wat doet het BTIC?

“Het BTIC richt zich op zes innovatiethema’s in de bouwsector. Er zijn veel technische en sociale innovaties nodig om de grote uitdagingen in de gebouwde omgeving waar te maken. Welke technieken waar het meeste effect hebben, wat dat betekent voor een bouwproces, het opleiden van mensen en het uiteindelijke gebruik van die nieuwe techniek door bewoners. Deze ‘breedte’ van het onderwerp komt ook terug in het onderzoeksprogramma van de BTIC.”

Foto prof.dr. Henk Visscher, TU Delft

Wat zijn de belangrijkste inzichten die je opgedaan hebt met het BTIC?

“Hoe de Nederlandse innovatieketen georganiseerd is en wat ervoor nodig is om innovatie naar praktijk te brengen. Vanuit een wetenschappelijke behoefte (het centraal aansturen van innovatie in de bouw) heb ik samen met Huub Keizers (TNO) en Richard Mulder (Bouwend Nederland) het management team van BTIC gevormd. We begonnen met schrijfteams die Kennis- en Innovatieprogramma voor de verschillende thema’s ontwikkelden. Hierbij hebben we op een unieke manier met de 4TUBouw faculteiten samengewerkt. Onze opgave en aanpak werden steeds meer erkend door de landelijke overheid en door partners in de bouwwereld, waardoor de organisatie een formelere rol kreeg. Keer op keer vergde dat het uitleggen van doel en aanpak, het afstemmen van de organisatie. Het resultaat mag genoemd worden; het BTIC wordt inmiddels gesteund door de relevante ministeries (BZK, IenW, BZK). Momenteel bekijken we gezamenlijk hoe het BTIC kan worden ingericht als TKI  (Topconsortium voor Kennis en Innovatie) voor de Nederlandse bouwsector.”

Urban energy

Als hoogleraar woningkwaliteit en procesinnovatie breng je natuurlijk ook inhoudelijke expertise in. Hoe komt dit terug in het BTIC? 

“Eén van de BTIC-thema’s is de ‘Integrale Energietransitie Bestaande Bouw (IEBB). Het benadert de energietransitie voor bestaande bouw in de volle breedte: renovatieconcepten en -processen, optimalisatie energieprestaties van gebouwen, digitalisering, industrialisatie, acceptatie door bewoners, en warmtepompen en -opslag. Alle sociale, economische en technische aspecten worden meegenomen. Een volgend project is Brains 4 Buildings, dat gericht is op het optimaliseren van de installaties in gebouwen.”

En nu de stap naar het TU Delft Urban Energy Institute (UEI), Wat doet het Urban Energy Institute?

“Ja, ik mag het stokje over nemen van Kornelis Blok. Het UEI is een goed  functionerend instituut dat wetenschappers van verschillende TUDelft faculteiten die zich bezig houden met de energietransitie in de gebouwde omgeving bij elkaar brengt. Dus hoewel de thematiek vergelijkbaar is, is de uitdaging bij het UEI voor mij inderdaad heel anders. Hier ligt de focus op de TUDelft. We organiseren de verbinding tussen wetenschappers binnen de TU Delft en zoeken daarmee externe partijen op. De aanpak is ook meer internationaal.

Naast het verbinden van contacten voor specifieke programma’s en projecten, organiseren we ook activiteiten zoals lunch lectures en symposia. Komend jaar viert de TU Delft haar 180-jarig lustrum, met als thema de Energietransitie. Daarop zullen wij veel activiteiten organiseren. De eerste is al gepland; het symposium Sustainable Built Environment, 19-21 april (samen met TNO).”

De verbinding lijkt centraal te staan in veel uitdagingen?

“De cultuur in de wetenschappelijke wereld heeft de laatste jaren individualisering versterkt. Voor het maatschappelijk georiënteerd onderzoek vind ik dat niet de meest effectieve werkwijze. Persoonlijk werk ik veel liever in een samenwerking waarin verschillende expertises gebundeld worden. Dat zie je inderdaad ook terug in de uitdagingen die ik opzoek. Samenwerking binnen de universiteit en binnen BTIC samen met de 4TU.Bouw-faculteiten, maar ook met bedrijven en overheden is belangrijk om innovatie voor de praktijk te ontwikkelen. De innovaties moeten immers ook toegepast en gebruikt worden.”

Prof. dr. Henk Visscher is hoogleraar Woningkwaliteit en Procesinnovatie aan de TU Delft, voorzitter van het Urban Energy Institute en van het Bouw en Techniek Innovatiecentrum (BTIC).